داستانگویی، از دیرباز به عنوان یکی از موثرترین ابزارهای آموزشی و سرگرمی برای کودکان شناخته شده است. وقتی کودکان خودشان داستانها را به زبان خودشان تعریف می‌کنند، فرایند یادگیری به مراتب عمیق‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌شود. در این مقاله، به بررسی فواید این فعالیت جذاب و تاثیرگذار می‌پردازیم.
ویدیوی داستان گویی به زبان خود کودکان
چرا داستانگویی به زبان خود کودک اهمیت دارد؟
در اینجا به بررسی برخی از مهم ترین فواید داستان گویی به زبان خود کودکان و یا بیان شفاهی داستان می پردازیم:
تقویت خلاقیت و تخیل
هنگامی که کودکان خودشان داستان می‌سازند، دنیایی بی‌کران از تخیلات را تجربه می‌کنند. آنها شخصیت‌ها، مکان‌ها و اتفاقات جدیدی خلق می‌کنند و به این ترتیب، قوه خلاقیتشان شکوفا می‌شود. همچنین، کودکان می توانند داستانهای ساده و آموزنده که از پیش نوشته شده اند را بازخوانی کنند. به این فعالیت آموزشی ارزشمند، بیان شفاهی داستان گفته می شود.
افزایش اعتماد به نفس
بیان کردن داستان به صورت شفاهی یا بیان شفاهی داستان، به کودکان کمک می‌کند تا بر ترس‌های خود غلبه کنند و اعتماد به نفسشان را افزایش دهند. آنها یاد می‌گیرند که ایده‌هایشان را به دیگران منتقل کنند و از بیان آنها احساس غرور کنند. اهمیت این موضوع وقتی بیشتر می شود که کودکی به شکل کلی، خجالتی و کم حرف باشد. فعالیت آموزشی بیان شفاهی داستان به مرور به این گونه کودکان کمک می کند تا اجتماعی تر شوند و اعتماد به نفس بیشتری به دست بیاورند.
در آکادمی دوزبانه LELB Society، کودک دوزبانه ما، بیتا حریری اصل، تقریبا هر روز، یکی از صدها داستان کوتاه در سایت را، هم به زبان فارسی و هم به زبان انگلیسی بازخوانی می کند. ما ویدیوی این داستانها به زبان بیتا حریری اصل را در صفحات شبکه های اجتماعی خود مانند یوتیوب و اینستاگرام بارگذاری می کنیم و این ویدیوها را در درون صفحات داستان قرار می دهیم یا اصطلاحا embed می کنیم. برای نمونه، به داستانگویی بیتا در ویدیوی زیر توجه فرمایید:
تقویت مهارت‌های زبانی
داستانگویی به کودکان کمک می‌کند تا واژگان جدید بیاموزند و ساختار جمله‌هایشان را بهبود بخشند. همچنین، آنها یاد می‌گیرند که چگونه ایده‌هایشان را به صورت منسجم و روان بیان کنند. برای بیان شفاهی داستان، کودک نخست باید آن داستان را بشنود که این خود باعث تقویت مهارت شنیداری می شود. کودکان و فرزندانی که می توانند بخوانند و بنویسند، با خواندن داستانهای ساده و آموزنده، مهارت خواندن و درک مطلب را تقویت می کنند. بازگو کردن قصه به زبان خود نیز باعث می شود مهارت تکلم و سخنوری نیز به شکلی ایده آل تقویت شود.
در آکادمی دوزبانه LELB Society، بیش از صد داستان کوتاه و آموزنده در دو زبان فارسی و انگلیسی وجود دارد. برای هر کدام از این داستانها، بخشهای زیر وجود دارد:
- تصاویر جذاب و زیبا برای فهم بهتر و عمیق تر داستان
- ویدیوی روخوانی شده از داستان برای تلفظ درست واژگان که در درون صفحات جاگذاری یا embed شده اند
- نسخه انگلیسی یا فارسی داستان برای پرورش کودک دوزبانه مسلط به فارسی و انگلیسی
- لیست واژگان داستان برای آموزش واژگان در داخل متن یا بافت واقعی
- پرسش برای درک مطلب و تمرین نوشتن فارسی از طریق ارسال دیدگاه و یا کامنت گذاری
- نکاتی درباره پیام اخلاقی داستان
- ضرب المثل ها و یا اصطلاحات مرتبط با موضوع داستان
- داستانهای دیگر که از نظر مفهومی (مثلا فروتنی، مهربانی، خوشبینی و غیره) با داستان مورد نظر مرتبط هستند
- فرم ارسال دیدگاه و یا کامنت گذاری برای تمرین نوشتن در دو زبان فارسی و انگلیسی به شکل کاملا تعاملی
در نتیجه، کودک شما می تواند در بخش پایانی هر داستان در وب سایت آموزشی ما، از طریق ارسال دیدگاه و گذاشتن کامنت، نوشتن در زبانهای فارسی و انگلیسی را تمرین کند. در حال حاضر، ما حدودا به 7500 کامنت زبان آموزان خود پاسخ داده ایم. همانطوری که ملاحظه می کنید، استفاده از داستانهای ساده و آموزنده می تواند برای تمرین و تقویت هر چهار مهارت زبانی بسیار موثر باشد.
تقویت مهارت‌های اجتماعی
در حین داستانگویی، کودکان با دیگران تعامل می‌کنند و مهارت‌های اجتماعی خود را تقویت می‌کنند. آنها یاد می‌گیرند که چگونه به دیگران گوش دهند، نظراتشان را بیان کنند و به سوالات پاسخ دهند. همچنین، کودکان می آموزند که چگونه خود را در جای شخصیت های داستانی قرار دهند و با آنها همزاد پنداری کنند. از سوی دیگر، مفاهیم داستانهای موجود در مدرسه دوزبانه LELB Society محدود به فرهنگ و ملیت خاصی نمی شود. بنابر این، کودکان و نوجوانان از هر کجای دنیا می توانند به راحتی با آنها ارتباط برقرار کنند و مفاهیم داستانی را درک کنند.
درک بهتر از خود و جهان اطراف
داستان‌هایی که کودکان می‌سازند و یا بازگو می کنند، اغلب بازتابی از دنیای درونی و تجربیات آنها هستند. به همین دلیل، داستانگویی به کودکان کمک می‌کند تا خودشان را بهتر بشناسند و درک عمیق‌تری از جهان اطراف پیدا کنند. برای رسیدن به این هدف، انتخاب درست داستان برای قصه گویی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. از اینرو، در آکادمی دوزبانه LELB Society، تمرکز اصلی ما بر داستانهای ساده و آموزنده با شخصیت هایی غالبا از بین حیوانات می باشد، از قبیل:
تقویت مهارت‌های حل مسئله
در قصه ها، معمولا مشکلاتی وجود دارد که باید حل شوند. کودکان در حین ساختن داستان و یا بازگو کردن آنها، راه‌های مختلفی برای حل این مشکلات پیدا می‌کنند و به این ترتیب، مهارت‌های حل مسئله خود را تقویت می‌کنند. یکی از فعالیت های آموزشی که در مدرسه دوزبانه ما به کار گرفته می شود، استفاده از داستانهای باز یا ناتمام است که به آنها open-ended stories گفته می شود. به عنوان مثال، در انجمن زبان فارسی و انگلیسی موجود در سایت آموزشی ما، ابتدای داستان نوشته شده است و کودکان و نوجوانان می توانند به شکل تعاملی و بر اساس آموزش غیر همزمان یا asynchronous learning، به شکل مشارکتی و با استفاده از خلاقیت خود، این داستانها را تکمیل کنند.
چگونه داستانگویی را در کودکان تشویق کنیم؟
- ایجاد فضایی امن و حمایتی: به کودکان اطمینان دهید که هر داستانی که تعریف می‌کنند، ارزشمند است. از انتقاد کردن خودداری کنید و به جای آن، به آنها بازخورد های مثبت و سازنده بدهید.
- پرسیدن سوالات باز: سوالاتی بپرسید که باعث شوند کودکان بیشتر درباره داستانشان فکر کنند و جزئیات بیشتری را به آن اضافه کنند.
- استفاده از ابزارهای کمک آموزشی: از تصاویر، اسباب‌بازی‌ها و سایر ابزارهای کمک آموزشی برای تشویق کودکان به داستانگویی استفاده کنید. مثلا می توانید، مانند کاری که ما انجام داده ایم، قصه گویی کودک خود را ریکورد کنید و ویدیوی آن را به کودک خود نشان دهید.
- شنیدن فعال: هنگام شنیدن داستان کودکان، به آنها توجه کامل کنید و با آنها همدلی کنید.
- خواندن داستان برای کودکان: با خواندن داستانهای مختلف برای کودکان، به آنها الگو می‌دهید و علاقه آنها را به داستانگویی بیشتر می‌کنید. همانطوری که پیشتر گفته شد، آکادمی دوزبانه LELB Society یکی از برترین منابع آموزشی برای رشد و پرورش کودک دوزبانه به ویژه از راه داستان را در اختیار شما عزیزان قرار می دهد.
نتیجه‌گیری
داستانگویی به زبان خود کودک، یک هدیه ارزشمند است که به رشد همه جانبه کودکان کمک می‌کند. با تشویق کودکان به داستانگویی، به آنها فرصتی می‌دهیم تا خلاقیت خود را شکوفا کنند، اعتماد به نفسشان را افزایش دهند و مهارت‌های مختلفی را بیاموزند. پس بیایید با ایجاد فضایی امن و حمایتی، به کودکانمان کمک کنیم تا داستانهای زیبایی خلق کنند.
نکته: برای بهره‌مندی بیشتر از فواید داستانگویی، می‌توانید از این فعالیت در مهدکودک‌ها، مدارس و مراکز آموزشی استفاده کنید. همچنین، می‌توانید داستانهای کودکان را جمع‌آوری کرده و به صورت کتاب یا نمایشگاه به نمایش بگذارید.
